شبکه خبری آموزشی گیاهان دارویی / این یازده گیاه دارویی را همیشه در منزل داشته باشید تا بتوانید در وقت مورد نیاز از آنها برای رفع بیماریها و مشکلات خفیف استفاده کنید.
٣-خاکشیر: رفع گرمازدگی، رفع گرمی کردن( مصرف بیش از حد خوراکی های طبع گرم)، گر گرفتگی، کهیر و خارش پوست.
۴- سنبل الطیب: آرامبخش، رفع کم خوابی، ضد استرس.
۵-سیر: کاهش سریع فشار خون، کاهش چربی خون و کلسترول مضر، آنتی بیوتیک گیاهی.
۶-سنجد: آرد سنجد کامل( با پوست و دانه): رفع درد معده و سوزش مری، رفع و پیشگیری از پوکی استخوان و ارتروز.
٧- گشنیز: کاهش سریع فشار خون، خوشبو کننده دهان، ضد نفخ برای افراد گرم مزاج به جای نعناع و پونه، ضد آفت، مفید برای دیابت.
٨-گل گاوزبان: آرامبخش اعصاب، رفع تپش قلب و بهبود زکام و سرفه خشک.
٩-زنجبیل: ضد تهوع و استفراغ، بهبود سرما خوردگی وسردی، ضد رماتیسم.
١٠-گزنه: رفع سنگ و عفونت کلیه و مثانه، رفع کم خونی ، ضد عفونت لوزه ها، کاهش قند خون.
١١-سماق: کاهش اسید اوریک خون و رفع مقداری از عوارض گوش.
قانون وراثت، در عالم گیاهان نیز حاکم است. در هسته سلول های جنسی گیاهان، عاملی هست که حفاظت ویژگی های هر نوع گیاه را در طول قرن های بسیار و در محیط های گوناگون برعهده دارد. مثلاً اگر یک دانه جوی معمولی را سال اول در منطقه گرم و در سال دوم در منطقه سرد و سال سوم در منطقه معتدل بکارند، استعداد نهانی و توارثی آن با کشت در قسمت های مختلف فرقی نخواهد کرد.
توجه به وجود جنس نر و ماده در عالم حیوان و گیاه، به منظور تولید مثلی هماهنگ با ویژگی ها و استعدادهای ذاتی آن و سپس ادامه یافتن نسل آنها بدین شیوه، یکی از راه های آسان خداشناسی است.
نکته ها و لطایفی که در وجود گل های رنگارنگ و زیبا به کار رفته است، بسی بیشتر و جالب تر از زیبایی ظاهری آنهاست. آری نقش هایی که در وجود گل اطلسی و ارغوان و نیلوفر جلوه گر است، لطایفی که در گل مینا و سنبل به کار رفته، حقایقی که از دهان غنچه سیراب سرچشمه می گیرد و این رنگ های شاخه رنگین مرجان، دیده ها را به تماشای هستی زیبا خیره می سازد و عقل ها را به تحسین آفریدگار و خضوع در برابر او وامی دارد.
پیشوایان اسلام، همواره می کوشیدند بشر را به رازها و ناگفته های آفرینش آگاه سازند تا از این رهگذر، معرفت خدا را که مهم ترین سرمایه بشر در زندگی اوست، نصیب آنان کنند.
امام صادق علیه السلام در توحید مفضل می فرماید:
فکر کن که خداوند در هر برگی، رشته هایی مانند رگ های بدن از هر طرف کشیده و فایده ها و مصلحت هایی در آنها قرار داده است. اگر انسان بخواهد یکی از این برگ ها را بسازد، در صورتی که وسایل و اسباب کار هم داشته باشد، با تحمل زحمت ها و صرف وقت زیاد از عهده ساختن یک برگ برنمی آید ولی خداوند حکیم در اندک وقتی، در فصل بهار آن قدر گل و برگ و درخت و سبزه و شکوفه پدید می آورد که وصف ندارد.
به راستی، هر صاحب دلی که در موسم بهار به دامن صحرا و دشت بنگرد، بالحن اعجاب آمیزی خواهد گفت:
«چمن سبز جهان را چمن آرایی هست».
آدمی با آگاهی از اسرار سلسله گیاهان به ویژه گل ها، در پیشگاه خداوند خاضع می شود و آن گاه با ترنمی خوش این گونه می سراید:
یار بی پرده از در و دیوار | در تجلی است یا اولی الابصار |
شمع جویی و آفتاب بلند | روز بس روشن و تو در شب تار |
گر ز ظلمات خود رهی بینی | همه عالم مشارق الانوار |
چشم بگشا بگلستان و ببین | جلوه آب صاف در گل و خار |
ز آب بیرنگ صد هزاران رنگ | لاله و گل نگر در این گلزار |
با توجه به اینکه استفاده از گیاهان دارویى در درمان بیمارى ها از روند کندترى نسبت به داروهاى شیمیایى برخوردار است، یعنی زمان طولانی تری وقت می برد، ولى طبق تحقیقات به عمل آمده، این روزها میزان مصرف این گیاهان نسبت به سال هاى قبل افزایش یافته و این مسئله نشان می دهد علی رغم درمان کندتر این قبیل گیاهان، عده اى از افراد به دلیل توجه بیشتر به موضوع سلامتى، این نوع درمان را به ضررهاى جانبى حاصل از داروهاى شیمیایى ترجیح داده اند و این گامى مهم در جهت زندگى سالم محسوب مى شود.
اگر شما نیز به این روش زندگى علاقه مندید پیشنهادهاى زیر مى توانند شما را در درمان گیاهى بیمارى سرماخوردگى و تبعات آن یارى دهند:
1- بُخور دادن از جمله رایج ترین اقدامات به هنگام بروز سرماخوردگى و مشکلات ناشى از آن مانند گرفتگى و خشکى مخاط بینى، سرفه و ... است و از آنجا که منابع گرمازا به خصوص از نوع متمرکز آن مانند شومینه و بخارى، هوا را خشک مى کنند، با کاربرد این لوازم، این مشکلات نیز افزایش مى یابند.
لذا همواره رطوبت مورد نیاز در اتاق را با قرار دادن کاسه یا کترى پُر از آب بر روى اجاق گاز یا بخارى و همچنین ریختن اندکى محلول اکالیپتوس در آن تامین کنید و یا اگر دستگاه بُخور دارید، به وسیله ی آن هواى موجود را مرطوب کنید.
علاوه بر این اقدام، بهتر است بیمار با ریختن مقداری محلول اکالیپتوس در ظرف آب جوش، بُخور دهد، به این شکل که با انداختن حوله اى بر روى سرش، صورت خود را بالای ظرف حاوی مواد بُخور بگیرد و تا حد امکان تنفس هاى عمیق انجام دهد تا بخارهای آب و هواى گرم، بیشتر و به طور مستقیم وارد مجارى تنفسى او شود. سپس در پایان، حوله را بر روى صورت خود کشیده و تا پایان خشک شدن رطوبت و عرق موجود در سر و صورتش، حوله را به همان شکل نگه دارد و به فضاى سرد وارد نشود.
البته علاوه بر گیاه اکالیپتوس، گیاهان دارویى دیگرى نیز وجود دارند که بُخور دادن آنها نیز در روند بهبودى این بیمارى بسیار تاثیرگذار است. در اینجا به چند نمونه از این گیاهان و همچنین طریقه استفاده صحیح از آنها اشاره خواهیم کرد:
الف- آویشن و گل بنفشه را به میزان مساوى مخلوط کرده و با مقدار مناسبى آب بجوشانید. بخارهاى ناشى از جوشیدن این مواد را بخور داده و باقى مانده محلول آن را پس از صاف کردن بنوشید.
ب- مقدارى ریحان و پونه خشک را به میزان مساوى با هم مخلوط کرده و درون کاسه اى پر از آب ریخته و در حالت جوش بر روى اجاق گاز بخور دهید (ترجیحاً از ریحان بنفش استفاده کنید).
ج- بخور مخلوط پر سیاوشان، آویشن و ریحان (هر کدام به میزان مساوى) در آب نیز براى سرماخوردگى بسیار مفید است. البته جوشانده این مخلوط را نیز به صورت خوراکى مى توان استفاده کرد.
2- براى کاهش سرفه و گلودرد و همچنین در برخى مواقع جهت جلوگیرى از گسترش سرماخوردگى، روزى چندبار یک لیوان آب جوشیده داغ و یک قاشق غذاخورى عسل و چند قطره آب لیموترش تازه را با هم مخلوط کرده و بنوشید.
3- براى از بین بردن خارش گلو، مکیدن چند عدد میخک بسیار مفید است.
4- شلغم نیز از جمله سبزى هایى است که خوردن آن همواره در روزهاى سرماخوردگى توصیه مى شود. رایج ترین طریقه استفاده از شلغم به صورت پخته با نمک یا شکر و یا مصرف آن در آش یا سوپ هاى ساده مخصوص بیمارى است، ولى بسیارى از افراد به خصوص بچه ها به جهت دوست نداشتن طعم پخته شلغم، از مصرف آن صرف نظر مى کنند، در حالى که با دو روش دیگر مى توان از خواص آنتى بیوتیکىشلغم بهره مند شد:
الف- شلغم را پوست کنده و به صورت خام بر روى سالاد فصل رنده کرده و میل کنید.
ب- پس از شستن شلغم، بدون پوست کندن، قسمت بالاى آن را با چاقو به صورت افقى برش بزنید. کمى از داخل شلغم را به وسیله قاشق مرباخورى گود کرده و فضاى خالى را با یک قاشق مرباخورى شکر پر کنید. سپس قسمت بریده شده را مانند در بر روى شلغم حاوى شکر قرار دهید. این کار را با چند شلغم انجام دهید. سپس آنها را درون کاسه اى در کنار هم چیده و به مدت یک شب تا صبح در یخچال بگذارید. پس از طى این مدت، هنگامى که در هر یک از شلغم ها را باز کنید، با محلول آب شلغم و شکر مواجه مى شوید. این شربت عصاره شلغم است.
شما مى توانید مانند دارو روزى چند بار از این شربت استفاده کنید.
5- اغلب افراد گل گاوزبان را به جهت تاثیرات آرام بخشى و تقویت کنندگی قلب آن مى شناسند، حال آنکه این ها خواص فرعى این گیاه محسوب شده و بیشترین خاصیت این گیاه بر روى سرماخوردگى است.
گیاه گل گاوزبان ضدسرفه، خلط آور و معرق است.
این گیاه را به همراه عسل دم کرده و یا از جوشانده ی آن استفاده کنید.
ارکیده دندروبیوم
نام علمی DENDROBIUM NOBILe :
نام لاتین: showy dendrobium
خانواده: ارکید، ثعلب - ORCHIDACEAE
بومی منطقه: جنوب شرقی آسیا و هیمالیا
نام های دیگر: Dendrobium, Noble Dendrobium, Sentinel Orchid
در علم رده بندی گیاهان، ارکیده ها گروهی منحصر به فرد از گیاهان محسوب می شوند و از لحاظ رویشی به طور گسترده ای با هم متفاوتند. با وجود این، تمام گونه های آن به دلیل ویژگی های گل ها به هم وابسته و تیره بزرگی را به وجود می آورند. در تیره ارکـیده، بیش از ۸۰۰ جنس و ۱۷۵۰۰ گونه شناخته شده که تک لپه ای علفی دائمی را شامل می شود. این گیاهان از نظر عادت رشد می توانند تک پا (Monopodial)، هم پا (Sympodial)و برخی بالا رونده (Vanilla)باشند. اگرچه بیشتر از ارکیده ها سبزینه دار می باشند ولی تعدادی ساپروفیت و بدون برگ هستند. ساقه ها ممکن است دارای یک یا چند میانگره متورم به نام سوخ نما و دارای یک یا چند برگ باشند. برگ ها دارای شبکه رگبرگی موازی بوده و از شکل های مختلف کشیده، بیضی و گرد برخوردار بوده و یک در میان ساقه قرار دارند. گـل هـا نـیـز بـسیـار مـشخـص و دارای رنـگ هـای مـتنـوع و بـرخی دو یا سه رنـگ مـی بـاشـنـد (Vanda tricolor ,Cattleya bicolor). هر گل از ۷ قسمت تشکیل شده که شامل ۳ عدد گلبرگ، ۳ کاسبرگ و یک ستون است که کاسبرگ ها و گلبرگ ها هر دو رنگی هستند. گل آذین ارکیده ها به صورت انتهایی یا محوری است. گل ها ممکن است به صورت منفرد(Cypripedium, Anguloa)، خوشه ای (Vanilla)یا خوشه گرزن (Phalaenopsis ,Oncidium)باشد. برخی از ارکیده ها اصلا عطر و بویی ندارند در حالی که برخی دیگر بسیار معطرند که از آن جمله می توان Maxillaria tennuifoliaو Aeridesرا نام برد. ارکیده ها از ۵ ویژگی منحصر به فرد برخوردارند که باعث تمایز آن ها از دیگران گیاهان می گردد. این ویژگی ها عبارتند از:
1- گل های زیگومورف با یک محور تقارن.
2 - گرده های گل ارکیده کم و بیش به صورت توده ای مومی و فشرده به نام پولینی (Pollinia)بوده و به صورت دانه های کوچک و مجزا نیستند. تعداد پولینی از ۲ تا ۱۲ عدد متغیر بوده و اغلب یک عامل تعیین کننده مهم جنس در این تیره است.
3-اندام های تناسلی نر و ماده (Column): اندام های تولید مثل ارکیده (پرچم و مادگی) هردو درون ستونی متحد به نام Columnیا Gynandriumقرار دارند. در داخل این ستون، مجرایی وجود دارد که از کلاکه تا تخمدان کشیده شده است.
4 - شاخک (Rostellum): شاخک در سطح زیرین ستون ژیناندریوم بین بساک پرچم و سطح کلاله وجود دارد. این شاخک دو نقش منحصر به فرد را ایفا می کند. اول اینکه مانند سد و مانعی بین اندام زایای نر و ماده قرار گرفته و مانع گرده افشانی است. دوم اینکه تولید ماده چسبنده ای می کند که حشرات را به سمت این اندام ها جلب می کند و به نحوی عمل می کند که حشره زمانی که می خواهد از گرده استفاده کند. این ماده به پشت او می چسبد وبنابراین گرده یک گل را می تواند به کلاله مادگی گل دیگر منتقل کند.
5 -بذر: ارکیده مقادیر زیادی بذر تولید می کند که این بذرها بر خلاف گیاهانی چون ذرت و نخود فرنگی، هیچ اندوسپرمی ندارند. از این رو به آن بذر لخت نیز می گویند. بنابراین، این بذره در طبیعت بدون کمک قارچ ها قادر به تندش نیستند. در حالی که در آزمایشگاه و در محیط رشد مصنوعی با مواد غذایی مورد نیاز می توانند تندش داشته باشند.
حداکثر بلندی این گیاه 75سانتیمتر است. برگ ها 10سانتیمتر طول دارد و خزان پذیر است. قطر گل های آن 7/5سانتیمتر است .
زمان گلدهی این گیاه اواخر زمستان و یا اوایل بهار است.
در فصل زمستان ، خوشه های کوچک از گل های معطر و زیبا در مکان های مختلف بر روی هر ساقه ظاهر می شود.
به علت رشد جوانه ها در پاییز و شکوفه ها در زمستان این گیاه نیاز به ریکاوری در بهار و تابستان دارد. آنها نور کم (نور غیر مستقیم خوب است) ، مقدار زیادی آب و کود به طور منظم در طول این فصل هانیاز دارند . بسته به اندازه گلدان و درجه حرارت ،ممکن است هر روز نیاز به آب داشته باشند. آنها باید در صبح سیراب شوند(ترجیحا با آب مقطر یا آب باران). انتقال گیاهان به نقطه روشن و کاهش آبیاری به یک بار در هفته ، فقط به اندازه کافی در پاییز به حفظ گیاهان از پوسیدگی کمک می کند.آبدهی بیش از اندازه مشکلات ایجاد قارچ و فاسد شدگی را موجب می شود. برای جوانه زنی اختلاف دمای -10درجه بین روز و شب لازم است.برای این کار می توان از یخچال و کولر هم استفاده کرد. هنگام دیده شدن گل ها میزان آبدهی باید به هر سه یا پنج روز افزایش یابد. اارکیده ها به جای محدود بیشتر علاقه دارند به همین علت هر دو سال یکبار گلدانشان را کمی بزرگتر کنید.
این گونه از ارکیده حاوی مواد ضد سرطان است. این گیاه یکی از 50 سبزی اساسی مورد استفاده در طب سنتی چینی است.
نیازها:
نور: روشن تا نیم سایه
دما:22 الی 28درجه سانتیگراد
آبیاری و رطوبت: مرطوب
خاک و تغذیه: خاک شنی با زهکشی خوب و ph اسیدی یا خنثی
تکثیر: این گیاه از طریق کاشت قطعات ریزوم متورم در بهار عملی است.
منبع:http://www.narvash.ir
تصاویر: