با اجزای سمی میوه‌ها آشنا شوید

میوه‌ها از جمله مهم‌ترین گروه‌های غذایی در هرم راهنمای غذایی می‌باشند که سرشار از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌باشند و مصرف مداوم آن‌ها سلامتی و تندرستی را برای افراد جامعه به همراه دارد؛ اما گاهی همین میوه‌ها دارای اجزایی هستند که درعین‌حال که به نظر، خوراکی می‌آیند اما سمی و مضر می‌باشند. در زیر چند مورد از این اجزای سمی را به شما معرفی می‌کنیم:

 
هسته زردآلو
زردآلو منبع عالی بتاکاروتن است که در بدن به ویتامین A تبدیل می‌شود و به سلامتی چشم‌ها، پوست، مو، دهان و ... کمک می‌کند و به بدن برای مبارزه با عفونت‌ها یاری می‌رساند. این میوه به صورت خشک‌شده، کمپوت و تازه مصرف می‌شود. هسته آن دارای آمیگدالین است این ماده وقتی در مقادیر زیاد مصرف شود سمی می‌باشد. اگرچه زردآلو به عنوان یک مکمل طبیعی شناخته می‌شود اما مصرف بیش از حد هسته آن مضر است. بیش از 1-2 عدد از این هسته‌ها را در طی روز مصرف نکنید؛ زیرا مشکلات معدی و تهوع ایجاد خواهد کرد و مصرف مقادیر بسیار زیاد آمیگدالین، کشنده است.

 
هسته آلو
آلو ظاهر جذابی دارد. محدود از چربی است و سرشار از ویتامین A و ویتامین C می‌باشد. آلو به صورت خام، مربا، ترشی، لواشک و ... استفاده می‌شود؛ اما هسته آن کاملا بی‌خطر نمی‌باشد؛ بالأخص وقتی برای تهیه آلوچه و لواشک از آن استفاده می‌شود، ممکن است دانه‌های آن در ماده غذایی وارد شوند و حالت سمی ایجاد کنند. دانه آلو دارای گلیکوزیدهای سیانوژنیک است که در بدن به مواد سمی و خطرناکی تبدیل می‌شود. بدن مقادیر اندکی از سیانید را می‌تواند پاکسازی کند، اما مقادیر فراوانی از آن خطرناک است و بدن توانایی از بین بردن آن را ندارد. مخصوصاً در کودکان بسیار مواظب باشید که هسته‌ی ‌این میوه را در دهانشان نگه ندارند.

 
دانه گلابی
گلابی میوه‌ای زنگوله‌ای شکل است که در محدوده رنگ‌های سبز، زرد، قهوه‌ای، قرمز و یا ترکیبی از این رنگ‌ها وجود دارد. این میوه زیبا سرشار از پتاسیم، ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌باشد. بیش از 30 گونه گلابی در جهان وجود دارد و به صورت پخته، کمپوت شده یا خام مصرف می‌شود. دانه گلابی برای انسان خطرناک است. دانه به نیز مانند دانه گلابی در همین دسته قرار می‌گیرد و میوه به بهتر است به صورت پخته مصرف شود وگرنه خطرناک است.

هسته گیلاس
گیلاس هم به صورت خام و هم پخته مصرف می‌شود. رنگ قرمز گیلاس نشان‌دهنده مقادیر فراوانی آنتی‌اکسیدان در آن است. دانه، ساقه و برگ‌های گیلاس سمی هستند. دانه این میوه دارای سیانید است. سیانید یکی از سمومی است که آلمان‌های نازی برای کشتن زندانیان در جنگ جهانی دوم استفاده می‌کردند. حواستان باشد دفعه بعدی که گیلاس خوردید هسته آن را مک نزنید.
 

هسته هلو
هلو میوه‌ای با ظاهر زیبا و طعمی بی‌نظیر است. هلو از نظر چربی اشباع، کلسترول و سدیم بسیار محدود می‌باشد و سرشار از فیبر و ویتامین‌های ضروری برای بدن است. میوه هلو بسیار مفید است اما دارای هسته‌ای است که مواد شیمیایی سمی در خود دارد. هسته هلو بسیار سفت است و با دندان شکسته نمی‌شود؛ اما در برخی گونه‌های این میوه که هسته از وسط نصف می‌شود، دانه آن در دسترس قرار می‌گیرد. حواستان به آن باشد. البته این دانه بسیار تلخ است و همین مسئله مانع از مصرف آن می‌شود.

 
دانه سیب
عقیده متداولی که در رابطه با سیب وجود دارد، این است که سیب میوه‌ای برای سلامتی است و مصرف یک عدد سیب به صورت روزانه شما را از ابتلا به بسیاری بیماری‌ها بازمی‌دارد. فیبر و ویتامین‌های موجود در سیب از ابتلا به گرفتگی عروقی و بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند. سیب به صورت خام، کمپوت شده، آب سیب، پای سیب، سس سیب و ... کاربرد دارد. سیب در رنگ‌ها و گونه‌های بسیار متفاوتی وجود دارد؛ اما دانه‌های سیب دارای سیانید می‌باشند. عقیده‌ای که در رابطه با مصرف سیب (بالأخص سیب گلاب) به طور کامل وجود دارد درست نمی‌باشد و مصرف مقادیر زیادی از دانه‌های سیب سمی می‌باشد. البته مصرف یک عدد سیب کامل همراه با تمام ضمایم مانند دانه‌ها مشکلی را به وجود نمی‌آورد؛ اما مقداری ماده سمی سیانید وارد بدن می‌کند و بار تحمیل‌شده به کبد و کلیه‌ها را، برای پاکسازی آن افزایش می‌دهد.

بادام تلخ
بادام تلخ نیز مانند دانه‌های هلو، زردآلو، آلو، سیب، به و گیلاس از آمیگدالین تشکیل یافته است که می‌تواند در بدن تبدیل به سیانید شود. در تمام دنیا دو نوع بادام وجود دارد: بادام شیرین و بادام تلخ. بادام تلخ باید به منظور از بین رفتن مواد شیمیایی سمی موجود در آن حرارت داده شود و یا پاستوریزه شود. بادام سرشار از پروتئین، ویتامین E، کلسیم، منیزیم، پتاسیم و آهن است که برای بدن مفید می‌باشد؛ اما مصرف بادام تلخ به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

 
سخن آخر
شاید یکی از علت‌های اصلی وجود مواد سمی چون سیانید در دانه‌های میوه‌ها، جلوگیری از مصرف آن توسط انسان‌ها و حیوان باشد. تا بدین وسیله این دانه‌ها محفوظ بمانند و نسل گونه‌های گیاهی تداوم پیدا کند و از تولیدمثل بازنمانند.

تبیان

معرفی برخی اصطلاحات مربوط به فتوسنتز

• طیف عملی : action  spectrum

یعنی طول موج هایی از نور که باعث فعالیتی از نظر فیزیولوژی یا مرفولوژی در گیاه می شود .

• طیف جذبی :absorption  spectrum
  

به طول موج هایی که توسط هر رنگدانه ای جذب می شود طیف جذبی گویند .

• حالت برانگیختگی :escited  state

الکترون ها با دریافت انرژی مثلا انرژی نورانی خورشید به مدارهای بالاتر منتقل می شوند که به این حالت برانگیختگی گویند .

• فلورسانس : 

موادی که الکترونهای آن با دریافت انرژی برانگیخته شده برای مدت طولانی نمی توانند در این حالت باقی بمانند ودر نتیجه به حالت اولیه خود ( حالت بنیادی ) برمی گردند . که این برگشت ممکن است با ازاد شده گرما یا نور یا استفاده در واکنش های شمیایی باشد . اگر این برگشت به صورت نور باشد به آن فلورسانس گویند .

• فسفرسانس :

تعریفی مشابه فلورسانس دارد با این تفاوت که ؛ مدت زمان و دوام تابش در فسفر اسانس بیشتر است یعنی بعد از قطع منبع انرژی تابش برای مدتی ادامه دارد یا ممکن است بین قطع منبع انرژی وتابش نور فاصله زمانی وجود داشته باشد .

• عملکرد کوانتوم :

به نسبت بین عملکرد محصولات فتوشمیایی به تعداد کوانتوم هی جذب شده عملکرد کوانتوم گویند . مثلا برای تولید یک ملکول اکسیژن 8 یا 10 نور مورد استفاده قرار گرفته است در نتیجه بازده کوانتوم یک ملکول اکسیژن   1/10 یا 1/8 است .

• فسفر لاسیون : 

در واکنش های مربوط به فتوسنتز یا تنفس به اتصال p یا فسفر به ملکول هایی مثل ADP یا NAD+و امثالهم که باعث تولید ملکول های پر انرژی ATP و NADPH و... می شود فسفرلاسیون گویند .

• کربوکسیلاسیون : 

به تثبیت CO2 یا ترکیب آن با روبیسکو یا پیروات در واکنشهای فتوسنتز کربوکسیلاسیون گویند .

• (photo synthetic Carbon Reduction cycle)
•    PCR:

چرخه احیاء یا تثبیت کربن فتوسنتزی در گیاهان C3 ( چرخه کالوین )

• PCA :

(photo synthetic Carbon Assmilation cycle)  C4چرخه اسیمیلاسیون کربن فتوسنتزی در گیاهان 

• Photorespratio Carbon  oxidation : PCO

تنفس نوری که با افزایش حرارت به همراه افزایش تجمع اکسیژن معمولا در گیاهان C3 رخ می دهد .

• Photon Flox density: PFD

غلظت جریان فوتون ؛ که منظور استفاده از واحد تعداد مثلا مول در واکنش های نوری است .

• Photon Flox Rate : PFR

شدت جریان فوتون : یعنی مقدار فوتون هایی که در واحد سطح و واحد زمان دریافت می شوند .

• Photosynthsis Active Radiation :PAR

تشعشع فعال فتوسنتزی ؛ که این تشعشع بین طول موج های 400 تا 700 نانومتر می باشد .

• اثر غربالی :Sieve effect

بخشی از نور تابیده شد توسط کلروپلاست جذب نمی شود وبه لایه های پایینی نفوذ می کند ؛ به این حالت اثر غربالی گویند .

• پارا هلیوتروفیک : 

برگها در برخی از گیاهان خلاف جهت حرکت خورشید می چرخند تا نور وحرارت کمتری را دریافت کنند ؛ تا از حرارت زیاد آن در امان باشند که به این عمل پارا هلیوتروفیک گویند .

• هلیوتروفیک : 

برگها در برخی گیاهان در جهت حرکت خورشید می چرخند تا نور بیشتری را دریافت کنند به این حالت هلیو تروفیک گویند .

• مهار نوری :

گیاهان اگر در معرض نور شدید قرار گیرند ؛ مخصوصا گیاهانی که سایه دوست هستند ؛ فتوسیستم 2 آنها اسیب می بیند ؛ که به مهار نوری معروف است .

• نقطه جبران نوری : 

شدت نوری که در آن میزان فتوسنتز با تنفس برابر می شود ویا CO2 جذب شده با O2  خارج شده باهم برابر است .

گیاهان C3 زودتر به نقطه جبران نوری میرسند .

• نقطه جبران CO2 : 

غلظتی از CO2 که در آن غلظت فتوسنتز با تنفس برابر می شود .
گیاهان C3 دیرتر یا در غلظت های بیشتری از CO2 به نقطه جبران CO2 می رسند .

• مهار کنند های تنفسی : 

برخی از مواد یا سموم که با ترکیب با حاملین الکترون در زنجیره تنفسی آن را مختل می کنند ومانع از تولید انرژی یا ATP از FADH و NADH می شوند را مهار کننده تنفسی گویند .

که ممکن است در مقاطع مختلف از انتقال الکترون اختلال ایجاد کنند .

• تنفس مقاوم به سیانید : 

در برخی از گیاهان که توسط سیانید اختلالی در زنجیره تنقسی آنها رخ داده ؛ این گیاهان یک مسیر فرعی برای انتقال الکترون برای خود مهیا می کنند تا تولید انرژی در آنها به طور کامل مختل نشود . به این عمل تنفس مقاوم به سیانید گفته می شود . ( سیانید از مهار کننده های تنفسی است )

انرژی تولیدی از این مسیر کمتر از مسیر اصلی در زنجیره تنفسی می باشد .

• تبعیض ایزوتوپ کربن : 

در اتمسفر کربن در سه ایزوتوپ وجود دارند که شامل C12 - C13 - C14  می باشند  .که نسبت وجود اینها در اتمسفر متفاوت است .

اما در  گیاهان به همان نسبتی که انواع ایزوتوپ کربن در اتمسفروجود دارد استفاده نمی شود ؛  بلکه به نسبت بیشتری از کربن ( C12 )  در فتوسنتز استفاده می شود . به این حالت تبعیض ایزوتوپ کربن گویند