به گزارش ایرنا، شماری از هنرمندان موسیقی سراسر کشور با حضور بر سر مزار خواننده مشهور و محبوب کرمانیان و ایرانیان یاد وی و دیگر جانباختگان زلزله پنجم دی 1382 این شهر را زنده نگه داشتند.
رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان بم در حاشیه این آیین گفت: هر سال به مناسبت فوت مرحوم بسطامی در زلزله بم، آیین گرامیداشت وی در این مکان برگزار می شود.
'علی سیف الدینی' افزود: فاطمه بسطامی رییس بنیاد فرهنگی و هنری بسطامی و جمعی از خوانندگان و نوازندگان کشورمان در این آیین حضور دارند.
هنرمندان حاضر در این آیین چند قطعه موسیقی را به یاد مرحوم بسطامی اجرا کردند.
ایرج بسطامی یکم آذر 1336 هجری خورشیدی در شهرستان بم دیده به جهان گشود، وی دوره ی کودکی خویش را با تشویق پدر و پدربزرگش در راه فراگرفتن آواز و نواختن سازهای گوناگون گذراند و در نوجوانی به منظور یادگیری کامل این فن نزد عمویش یدالله بسطامی نوازنده ی چیره دست کرمان رفت و باسبک استاد عبدالله خان دوامی از استادان برجسته ی موسیقی اصیل ایران آشنا شد.
ایرج بسطامی در سال های بعد با یاری حسین سالاری نوازنده ی نامدار این دیار به کلاس آواز استاد محمدرضا شجریان راه پیدا کرد و به فراگیری آواز و ردیف های آوازی پرداخت و با وجود مشکلات راه و مسافت زیاد، هفته ای یک بار به منظور یادگیری آواز از بم به تهران سفر می کرد تا آن که مدتی بعد در محله ی پامنار تهران ساکن شد.
نقطه ی عطف زندگی هنری وی آشنایی با پرویز مشکاتیان نوازنده ی مشهور سنتور بود که از آن پس همکاری های او با گروه عارف به سرپرستی مشکاتیان آغاز شد. ایرج بسطامی در کنار این استاد چیره دست توانست فن تلفیق شعر و موسیقی را فرا گیرد و آلبوم افشاری مرکب نخستین اثر ایرج بسطامی، نتیجه ی آشنایی وی با پرویز مشکاتیان بود و اینگونه فعالیت های او به صورت رسمی شروع و به جامعه ی هنرمندان ایران زمین معرفی شد.
پس از پخش نخستین آلبوم ایرج بسطامی، صدای دلنشین او مورد استقبال مردم قرار گرفت و انگیزه وی را برای ادامه راه بیشتر کرد. آوازهای او بر پایه ی سنتور بود و در گام های بلند مهارت ویژه ای داشت و هنوز هم ترانه های دشتی وی در سراسر ایران از شهرت بسیاری برخوردار است.
ایرج بسطامی در آلبوم رقص آشفته با ترجیع بند «من ماندم تنهای تنها» بیش از پیش شناخته شد و تصنیف «دلم ای وای دل» سروده ی خواجوی کرمانی و خوش نوای بی نوا از جمله آثار او است که با استقبال دوستدارانش روبرو شد.
وی آلبوم «وطن من» را با شعر ملک الشعرای بهار تهیه کرد و تصنیف آن مربوط به آهنگی از پرویز مشکاتیان است.
اوج فعالیت های هنری ایرج بسطامی در دوره ی میانسالی وی بود و این خواننده ی پرآوازه در 14 سال تلاش در عرصه هنر 11 آلبوم ماندگار از خود برجای گذاشت. ایرج بسطامی در کنار برخورداری از صدایی رسا و مستقل، شخصیت و هویت آوازی منحصر به فردی داشت.
یادش گرامی روحش شاد باد.
حادثه عظیم بعثت در روز 27 رجب پس از گذشت 5 سال از نوسازى کعبه رخ داد، آن هنگام 40 سال از عمر پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) مى گذشت .
مورخ معروف مسعودى مى گوید: خداوند 82 سوره قرآن را در مکه بر پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) نازل کرد و بقیه قرآن ((32 سوره )) دیگر را در مدینه بر آن حضرت نازل نمود، نخستین سوره اى که در مکه بر آن حضرت نازل شد سوره ((علق )) بود، جبرئیل این سوره را در شب شنبه و سپس در شب یک شنبه بر آن حضرت نازل کرد و در روز دوشنبه آن حضرت را به عنوان ((رسول )) مورد خطاب قرار داد.
این حادثه در وقتى بود که پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) در کوه ((حراء)) به سر مى برد کوه حراء نخستین مکانى است که قرآن در آنجا بر پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) نازل شد و آن حضرت از اول سوره علق تا آیه 5 مورد خطاب خداوند قرار گرفت و بقیه سوره بعدا نازل گردید.
بسم الله الرحمن الرحیم اقراء بسم ربک الذى خلق # خلق الانسان من علق # اقراء و ربک الاکرم# الذى علم بالقلم # علم الانسان مالم یعلم بنام خداوند بخشنده مهربان # بخوان بنام پروردگارت که جهان را آفرید # همان کسى که انسان را از خون بسته خلق کرد # بخوان که پروردگارت از همه بزرگتر است # همان که بوسیله قلم تعلیم نمود # و آنچه را که نمى دانست یاد داد.
سپس پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) نماز واجب را دو رکعت دو رکعت اعلام کرد، ولى بعدا دستور داد که که در مسافرت دو رکعت دو رکعت بخوانند.
حادثه بعثت آن حضرت ، در راس بیستمین سال سلطنت پرویز و 6113 سال از هبوط آدم (علیه السلام ) مى گذشت .
دیر زمانی است که مردمان ایرانی و بسیاری از جوامع دیگر، در آغاز فصل زمستان مراسمی را برپا میدارند که در میان اقوام گوناگون، نامها و انگیزههای متفاوتی دارد. در ایران و سرزمینهای همفرهنگ مجاور، از شب آغاز زمستان با نام «شب چله» یا «شب یلدا» نام میبرند که همزمان با شب انقلاب زمستانی است. به دلیل دقت گاهشماری ایرانی و انطباق کامل آن با تقویم طبیعی، همواره و در همه سالها، انقلاب زمستانی برابر با شامگاه سیام آذرماه و بامداد یکم دیماه است. هر چند امروزه برخی به اشتباه بر این گمانند که مراسم شب چله برای رفع نحوست بلندترین شب سال برگزار میشود؛ اما میدانیم که در باورهای کهن ایرانی هیچ روز و شبی، نحس و بد یوم شناخته نمیشده است. جشن شب چله، همچون بسیاری از آیینهای ایرانی، ریشه در رویدادی کیهانی دارد. خورشید در حرکت سالانه خود، در آخر پاییز به پایینترین نقطه افق جنوب شرقی میرسد که موجب کوتاه شدن طول روز و افزایش زمان تاریکی شب میشود. اما از آغاز زمستان یا انقلاب زمستانی، خورشید دگرباره بسوی شمال شرقی باز میگردد که نتیجه آن افزایش روشنایی روز و کاهش شب است. به عبارت دیگر، در ششماهه آغاز تابستان تا آغاز زمستان، در هر شبانهروز خورشید اندکی پایینتر از محل پیشین خود در افق طلوع میکند تا در نهایت در آغاز زمستان به پایینترین حد جنوبی خود با فاصله 5/23 درجه از شرق یا نقطه اعتدالین برسد. از این روز به بعد، مسیر جابجاییهای طلوع خورشید معکوس شده و مجدداً بسوی بالا و نقطه انقلاب تابستانی باز میگردد. آغاز بازگردیدن خورشید بسوی شمالشرقی و افزایش طول روز، در اندیشه و باورهای مردم باستان به عنوان زمان زایش یا تولد دیگرباره خورشید دانسته میشد و آنرا گرامی و فرخنده میداشتند. در گذشته، آیینهایی در این هنگام برگزار میشده است که یکی از آنها جشنی شبانه و بیداری تا بامداد و تماشای طلوع خورشید تازه متولد شده، بوده است. جشنی که از لازمههای آن، حضور کهنسالان و بزرگان خانواده، به نماد کهنسالی خورشید در پایان پاییز بوده است، و همچنین خوراکیهای فراوان برای بیداری درازمدت که همچون انار و هندوانه و سنجد، به رنگ سرخ خورشید باشند. بسیاری از ادیان نیز به شب چله مفهومی دینی دادند. در آیین میترا (و بعدها با نام کیش مهر)، نخستین روز زمستان به نام «خوره روز» (خورشید روز)، روز تولد مهر و نخستین روز سال نو بشمار میآمده است و امروزه کارکرد خود را در تقویم میلادی که ادامه گاهشماری میترایی است و حدود چهارصد سال پس از مبدأ میلادی به وجود آمده؛ ادامه میدهد. فرقههای گوناگون عیسوی، با تفاوتهایی، زادروز مسیح را در یکی از روزهای نزدیک به انقلاب زمستانی میدانند و همچنین جشن سال نو و کریسمس را همچون تقویم کهن سیستانی در همین هنگام برگزار میکنند. به روایت بیرونی، مبدأ سالشماری تقویم کهن سیستانی از آغاز زمستان بوده و جالب اینکه نام نخستین ماه سال آنان نیز «کریست» بوده است. منسوب داشتن میلاد به میلاد مسیح، به قرون متأخرتر باز میگردد و پیش از آن، آنگونه که ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه نقل کرده است، منظور از میلاد، میلاد مهر یا خورشید است. نامگذاری نخستین ماه زمستان و سال نو با نام «دی» به معنای دادار/خداوند از همان باورهای میترایی سرچشمه میگیرد. نخستین روز زمستان در نزد خرمدینانی که پیرو مزدک، قهرمان بزرگ ملی ایران بودهاند، سخت گرامی و بزرگ دانسته میشد و از آن با نام «خرم روز» یاد میکرده و آیینهایی ویژه داشتهاند. این مراسم و نیز سالشماری آغاز زمستانی هنوز در میان برخی اقوام دیده میشود که نمونه آن تقویم محلی پامیر و بدخشان (در شمال افغانستان و جنوب تاجیکستان) است. همچنین در تقویم کهن ارمنیان نیز از نخستین ماه سال نو با نام «ناواسارد» یاد شده است که با واژه اوستایی «نوسرذه» به معنای «سال نو» در پیوند است. هر چند برگزاری مراسم شب چله و میلاد خورشید در سنت دینی زرتشتیان پذیرفته نشده است؛ اما خوشبختانه اخیراً آنان نیز میکوشند تا این مراسم را همچون دیگر ایرانیان برگزار کنند. البته در شبه تقویم نوظهوری که برخی زرتشتیان از آن استفاده میکنند و دارای سابقه تاریخی در ایران نیست، زمان شب چله با 24 آذرماه مصادف میشود که نه با تقویم طبیعی انطباق دارد و نه با گاهشماری دقیق ایرانی و نه با گفتار ابوریحان بیرونی که از شب چله با نام «عید نود روز» یاد میکند. از آنرو که فاصله شب چله با نوروز، نود روز است. امروزه میتوان تولد خورشید را آنگونه که پیشینیان ما به نظاره مینشستهاند، تماشا کرد: در دوران باستان بناهایی برای سنجش رسیدن خورشید به مواضع سالانه و استخراج تقویم ساخته میشده که یکی از مهمترین آنها چارتاقی نیاسر کاشان است که فعلاً تنها بنای سالم باقیمانده در این زمینه در ایران است. پژوهشهای نگارنده که در سال 1380 منتشر شد (نظام گاهشماری در چارتاقیهای ایران)، نشان میدهد که این بنا بگونهای طراحی و ساخته شده است که میتوان زمان رسیدن خورشید به برخی از مواضع سالانه و نیز نقطه انقلاب زمستانی و آغاز سال نو میترایی را با دقت تماشا و تشخیص داد. چارتاقی نیاسر بنایی است که تولد خورشید بگونهای ملموس و قابل تماشا در آن دیده میشود. این ویژگی را چارتاقی «بازه هور» در راه نیشابور به تربت حیدریه و در نزدیکی روستای رباط سفید، نیز دارا است که البته فعلاً دیواری نوساخته و الحاقی مانع از دیدار پرتوهای خورشید میشود. هر ساله مراسم دیدار طلوع و تولد خورشید در چارتاقی نیاسر، و بررسی نظریه نگارنده، با حضور دوستداران باستانستارهشناسی ایرانی و دیگر علاقهمندان، در شهر نیاسر کاشان برگزار میشود.
حافظ در شب یلدا