ترسالی ها و خشکسالی های دلاری

 

هفت سال پرباران خواهیم داشت و پر محصول، پس از آن هفت سال خشکسالی خواهد آمد و... این پاسخ جناب یوسف علیه السلام است در تعبیر خواب حاکم مصر، که در عالم خواب دیده بود ۷ گاو لاغر آمدند و ۷ گاو چاق را خوردند.

معبران درگاه، از تعبیر درماندند، تا ساقی حاکم پس از سال ها یاد هم زندانی معبر خویش بیفتد و ماجرا چنان است که دانی و دانیم و دانند همه. پس از این تعبیر هم حاکم خود حضرت یوسف را به تدبیر امور خواند تا مصر را از آن بحران هولناک برهاند و چنین بود که یوسف سفرهای استانی خود را آغاز کرد و برنامه ها ریخت و طرح ها درانداخت که نتیجه آن نه تنها به سلامت عبور دادن مصر از برهوت خشکسالی و کوچ مشکلات بود که سفره بسیاری از مردم دیگر مناطق از جمله کنعان و برادران کنعانی خویش را هم از قحطسالی نجات داد اما...

اما نمی دانم این جا، در ایران کسی خواب ندید و یا به فراست سیاسی درنیافت که پس از ترسالی و رونق نفتی که بشکه ای به صد و بیست، سی دلار رسید، سال های خشک نفتی هم می تواند در پیش باشد؟ بله در دو دولت دکتر احمدی نژاد، بنا به آمار معروف و مکرر، ۷۰۰ میلیارد دلار نفت فروختیم و قاعده این بود که «مدعیان مدیریت جهانی»، چند سال بعد کشور خودشان را هم برنامه می ریختند. کاری می کردند تا صندوق توسعه ملی آن قدر پر می شد و می ماند که سال های قحطسالی که نفت به چهل و چند دلار رسید هم دچار مشکل نشویم. اما، تدبیر نشد، از آن همه دلار نفتی، فقط حسرت برای این روزها ماند.بگذریم، ۸ سال پر از باران دلار گذشت، بی آن که به اندازه لازم ذخیره کرده باشیم و حالا، سال هایی رسیده است که دشمن برای خشک شدن این زمین تلاش می کند. همه سویه هم می کوشد، اما... اما باید «امروز» به رغم کاهش قیمت نفت، به رغم تحریم ها، مسئولان و به ویژه دولت به تدبیر برخیزند. هنر مرد، عبور دادن سلامت خانواده از کوچه مشکلات است و هنر دولتمردان باید عبور دادن سلامت کشور از دالان تنگ تحریم ها و توطئه ها و خشکسالی باشد. هنری که می تواند در ساحت اقتصاد مقاومتی تعریف شود و «تهدید» به وجود آمده را به چنان فرصتی تبدیل کند که در قحطسالی نفت هم، پایمان بر منافع کلان و آرمان هامان نلرزد. این هم وظیفه «روحانی» است تا به مدد «سرهای پر» از ایمان و برنامه و بر اساس ظرفیت ها و فرصت های موجود، کاری کند که نگاه ها به داخل و به نقطه های «امید» حقیقی دوخته شود. «تدبیر» هم همین را اقتضا می کند؛ ایستادن روی پای خود، برنامه ریزی روی چشمه و قنات خود و چشم بستن از سراب های دوردست که اگر کنارش هم برسی، خیالی بیش نخواهد بود. منتظریم روحانی به اقدام برخیزد...

خراسان - مورخ چهارشنبه 1393/10/24 شماره انتشار 18882 /صفحه16/بدون موضوع

مدیریت آب در شرایط خشکسالی

شاید از خود بپرسیم آیا پیشرفت در زندگی بشر موجب شده تا با پدیده خشکسالی برخوردی متفاوت با یک بالی غیر مترقبه کنیم؟ بدون شک خشکی بعنوان یک پدیده آب و هوایی ممکن است هر چند اهی رخ دهد اما آیا در طول دوره های خشکی گذشته برنامه های موفقیت آمیزی اجرا شده است؟ آیا از بی تدبیری های گذشته درس آموخته ایم؟ شواهد نشان میدهد که جامعه تمایلی برای برنامه ریزی جهت مقابله با خشکسالی یا پیش بینی آن نداشته است.
خشکسالی به دوره ای از زمان اطلاق می شود که عرضه رطوبت در آن زمان در سطح مشخصی کمتر از حد موردانتظار شرایط معمول آب و هوایی باشد و بطور کلی خشکسالی را از نظر جوی، هیردولوژی و کشاورزی مورد بحث قرار می دهند وبعضی نیز اصطلاح خشکی از منظر جامعه شناسی (Sociologicaldrough) را معرفی کرده اند که در آن آب قابل دسترس کمتر از حد مورد انتظار جهت فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی می باشد بطور کلی خشکسالی از دوجزء تشکیل شده است.

راههای مقابله با بحران کم آبی

مقدمه :

خشکسالی به عنوان بی سروصدا ترین بلایای طبیعی در مقابل سیلاب به عنوان یکی از پر صدا ترین بلایای قرار گرفته است . این درحالی است که خطر و خسارت های ناشی از خشکسالی به مراتب بیشتر از سایر بلایای طبیعی مانند : سیل ، طوفان ، آتش فشان و حتی زلزله است . ولی به دلیلی که مشاهده ی تاثیر تخربی خشکسالی نیاز به زمان به نسبت طولانی دارد ، مطالعه و تحقیق و نحوه ی برخورد با آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است .

درحالی که وقوع یک دوره خشکسالی شدید علاوه بر خسارت های آشکار به طور معمول به محصولات کشاورزی ، فضای سبز و دامپروری وارد می آید و گاهی باعث قحطی

می شود ، خسارت های ناپیدای دیگری را نیز باعث می شود که در مواردی جبران ناپذیر از حوزه های پیدا و آشکار آن است .

برای درامان ماندن از زلزله ، آتش فشان و سیلاب کافی است برای مدت کوتاهی از مرکز وقوع این بلاها فاصله گرفت ، ولی در صورت وقوع خشکسالی ، کل یک جامعه در یک دوره زمانی طولانی خسارت خواهد دید و گریز ازآن بدون برنامه ریزی میسر نخواهد بود .

خشکسالی حالتی طبیعی و مستمر از اقلیم است ، در حالی که بسیاری به اشتباه آن را واقعه ایی تصادفی می پندارند این پدیده به تقریب در تمامی مناطق اقلیمی رخ می دهد ، ولی مشخصه ی آن از یک منطقه به منطقه ای دیگر به طور کامل تفاوت دارد.

خشکسالی یک اختلال موقتی است و با خشکی تفاوت دارد چرا که خشکی ها صراٌ محدود به مناطقی با اندک بارندگی است و حالتی دایمی از اقلیم است .

خشکسالی جز بلایای طبیعی نامحسوس است .گرچه تعاریف متعددی برای این پدیده ارائه شده لیکن در کل حاصل کمبود بارش در طی یک دوره ی ممتد زمانی به طور معمول یک فصل یا بیشتر می باشد این کمبود منجر به نقصان آب برای برخی فعالیت ها ، گروه ها و یا یک بخش زیست محیطی می شود . همچنین دمای بالا ، باد شدید و رطوبت نسبی پاین تر در بسیاری از نقاط جهان با این پدیده همراه شده و به طرز قابل ملاحظه ایی برشدت آن می توانند بیفزایند .

خشکسالی های اخیر درهرگروه کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه ، نتایج اقتصادی ، تاثیرات زیست محیطی و دشواری های شخصی به بار آورده که جملگی باعث شده اند که آسیب پذیری تمامی جوامع به این پدیده ی زیانبخش طبیعی مد نظر قرار گیرد .

دعای کوروش برای ایران زمین

بزرگان ایرانی ومریدان زرتشتی از کوروش خواستند که برای ایران زمین دعای خیر کند وایشان بعد از ایستادن در کنار اتش مقدس اینگونه دعا کردند
(خداوندا ُاهورا مزدای بزرگ افریننده این سرزمین بزرگ سرزمینم ومردمم را از دروغ و دروغگویی به دوربدار )
بعد از اتمام دعا عده ای در فکرفرو رفتند واز شاه ایران پرسیدند که چرا این گونه دعانمودید فرمودند چه باید می گفتم یکی جواب داد
برای خشکسالی دعا مینمودید؟
کوروش فرمودند برای جلو گیری از خشکسالی انبارهای اذوقه و غلات می سازیم دیگری اینگونه سوال نمود برای جلوگیری از هجوم بیگانگان دعا می کردید ؟
ایشان جواب دادند قوای نظامی را قوی میسازیم واز مرزها دفاع می کنیم!
گفتند برای جلوگیری از سیلهای خروشان دعا می کردید ؟
پاسخ دادند نیرو بسیج میکنیم وسدهای برای جلوگیری از هجوم سیل می سازیم!
وهمینگونه سئوال و به همین ترتیب جواب شنیدند تا این که یکی پرسید شاها منظور شما از این گونه دعا چه بود ؟
وکوروش تبسمی نمودند واین گونه جواب دادند !
من برای هر سئوال شما جوابی قانع کننده اوردم ولی اگر روزی یکی ازشما نزد من آید و دروغی گوید
که به ضرر سرزمینم باشد من چگونه از آن باخبر گردم واقدام نمایم .
پس بیاییم از کسانی شویم که به راست گویی روی اوریم و دروغ را از سرزمینمان دور سازیم
که هر عمل زشتی صورت گیرد باعث اولین ان دروغ است

راه های مقابله با بحران آب (1)

 چکیده: 

در زمینه مباحث خشکی و خشکسالی مباحث متعددی قابل طرح است که هریک به نوبه خو نیازمند توجه کافی است.. از دیدگاه مباحث اجتماعی و فرهنگی اصلاح نگرش به موضوع خشکسالی و بینش علمی و واقع گرایانه، که لازمه برنامه ریزی برای آینده است باید مورد تأکید قرارگیرد.. دیدگاههای تقدیرگرایانه و سطحی نسبت به این موضوع در بسیاری از اقشار جامعه قابل مشاهده است که نیاز به اصلاح دارد. اقدامات آموزشی بلندمدتی دراین زمینه لازم است لیکن در سال های خشک به دلایل متعدد این اقدامات می تواند از قوت بیشتری برخوردار گردد.  انگیزه ها و توجهات معطوف شده به پدیده خشکسالی، درسال های خشک را باید به فال نیک گرفت ولازم است محققان و اندیشمندان درحفظ دستاورد این توجهات برای سال های بعد، حتی اگر شرایط ترسالی حکمفرماگردد، بکوشند. دوره های خشکسالی فرصتی مغتنم برای فرهنگ سازی در خصوص لزوم بازنگری در مدیرت آب و اشاعه فرهنگ بکارگیری روشهای آبیاری مقتصدانه در مصرف آب است. اصلاح نگرش عملکرد «تن در هکتار» با «تن در ازای متر مکعب آب مصرفی» می تواند در این سال های خشک مورد تأکیدقرارگیرد. و یا فرهنگ ارزش اقتصادی آب در تولید محصول ، یا به عبارتی مقایسه ارزش اقتصادی محصول تولیدشده به ازای میزان آبی که مصرف تولید آن شده است. اگرچه خشکسالی نیز از جمله مباحثی است که «علاج واقعه قبل از وقوع بایدکردن» درآن صدق می کند، به هر تقدیر با بروز خشکسالی نیز می باید اقداماتی اندیشیده و بابرنامه در پیش گرفت تا از تعمیق خسارتها جلوگیری نماید. دراین راستا شناخت جامعه هدف که خسارات خشکسالی تأثیر بیشتری در آن دارد، مناطق ، اقشار آسیب پذیر و بهره برداران آسیب بیننده از این پدیده لازم است. عدم رسیدگی بموقع و مناسب به این اقشار می تواند پیامدهای خشکسالی هم برای جامعه و هم ازجهت تولیدات کشاورزی، برای سال های آینده سنگین ترکند. در اینجا با توجه به نوع فعالیتها کشاورزی و نیز باتوجه به دامداری و زندگی عشایری( در حد مقدورات این مکتوب)، محورهای برخورد با خشکسالی از جهت مسائل اجتماعی و فرهنگی بررسی گردد.