قرقاوُل پرنده‌ای از راسته ماکیان‌سانان است. قرقاول به طور بومی در بیشتر نقاط آسیا زندگی میکند و توسط انسان به بسیاری از کشورهای دیگر هم وارد شده‌است.از ایران به اروپا برده شده و اکنون در بیشتر کشورها پرورش داده میشود و همینطور در طبیعت پراکنده شده و در نقاطی از جهان به طور طبیعی زندگی وزیست می کند قرقاول از گرجستان ایران به یونان برده شده و از انجا در سرتاسر اروپا ودیگر نقاط پخش شده است ...
جمعیت قرقاولها رو به کاهش است اما در خطر انقراض نیست. جمعیت این پرنده در اروپا بر اساس برآورد بردلایف اینترناسیونال در سال ۲۰۰۴ حدود ۳ میلیون و ۴۰۰ تا ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار جفت بارور معادل ۱۰٬۲ میلیون تا ۱۴٬۱ میلیون بال قرقاول بوده‌است و بر اساس یک برآورد بسیار ابتدایی جمعیت این پرنده در کل دنیا را می‌توان ۳۰ تا ۴۵ میلیون بال برآورد کرد...البته نه همه گونه های قرقاول ..بعضی از گونه های قرقاول در خطر انقراض می باشند ..این سرشماری بیشتر از قرقاول حقیقی یا اصیل شده است که فراوانترین گونه قرقاول می باشند و جزء گونه های تزیینی -گوشتی محسوب میشوند ..قرقاول از 52گونه تشکیل شده که اکثرا دارای چند زیر گونه می باشند ،شاید تعجب کنید از اینکه طاووس هم گونه ای از قرقاول می باشد ....
قرقاول به چه نامهایی خوانده میشود
قرقاول کلمه‌ای ترکی است. نام های فارسی آن تَذَرو، تیرنگ ، تورنگ ،ترنگ و خروس صحرایی است.در زبان انگلیسی pheasant در زبان فرانسه :faisan ودر ودر زبان عربی الفزان و طائر التدرج گویند. به جنس نر قرقاول که بزرگتر ورنگارنگ تر از قرقاول ماده می باشد در نواحی شمالی ایران"نر طلا " گفته میشود ...در بیشتر اشعار شاعران نامی ایران زمین از تذرو برای نامیدن پرنده ای که اکنون آن را به نام قرقاول میشناسیم یاد شده است..نامی که اکنون حتی در بین شعرا هم منسوخ شده است .به احتمال زیاد تغییر نام به قرقاول از زمان حکومت اقوام ترک زبان در ایران رواج پیدا کرده است .
نام علمی قرقاول phasianus colchicus است که شکل لاتینیزه نام یونانی این پرنده‌است.phasis فاسیس در یونانی نام قدیمی رودی در غرب گرجستان بوده که امروز ریونی نام دارد وcolchi کلخی هم نام قومی باستانی است که در آن منطقه سکونت داشته‌اند...از این نقطه بوده که چند جفت قرقاول برای اولین بار به یونان برده شده واز انجا در اروپا و سپس در دیگر نقاط پخش شده است
.
مشخصات ظاهری
قرقاول پرنده‌ای است که به خاطر داشتن دم بلند و راه رفتن باشکوهش از سایر ماکیان متمایز میشود. این پرنده یکی از عجیب‌ترین و به قولی زیباترین پرندگان جهان است. در ۲ یا۳ هفته اول زندگی یک جفت پنجه روی هر بال این پرنده وجود دارد. وسریعترین پرنده ایست که پرواز می کند ،در دوهفته ای قادر به پرواز می باشد ، البته در مسافت های کوتاه ...قرقاولها روی درختان زندگی می‌کنند وتقریبا مثل مرغ همه چیز خوار است انواع بالغ از برگ‌های درختان، حشرات، تمشک، دانه‌ها و میوه‌های جنگلی تغذیه می‌کنند و افزایش و کاهش میوه‌های جنگلی و حشرات در جمعیت این پرنده موثر است. . این پرنده هنگام احساس خطر معمولاً پرواز نمی‌کند، بلکه به سرعت می‌دود و پنهان میشود. اما وقتی خطر نزدیک میشود ،شتاب پرواز 80کیلومتر در ساعت که تقریبا شبیه پرواز هلیکوپتر پر سروصداست با چنان شتابی از زمین بلند میشود که در دل شکارچی احساس ترس مینماید . در ارتفاع کم پرواز میکند و مدت پروازش معمولاً کوتاه‌است ...
زیستگاه قرقاول
زیستگاه این پرنده در جنگل‌های مرطوب، بوته‌زارهای تمشک و درختان پهن‌برگ یا خزان‌کننده‌است که در زیر بوته‌های آنها آشیانه میکند.نوع قرقاول خزری درنواحی شمالی ایران در باغ وکشتزار ها به وفور یافت میشود قرقاولها وابستگی زیادی به جنگل‌های و بوته‌زارها دارند، عاشق رنگ سبزند. آنها معمولاً در جنگلها استراحت و در نقاط باز و کم‌درخت و کشتزارها به تغذیه می‌پردازند.تغذیه شان معمولا در اول صبح وهنگام غروب می باشد ..قرقاول های وحشی به منبع اب نظیر نیاز ندارند وبا خوردن علف وشبنم صبحگاهی
تفاوت ظاهری جنس نرو ماده
جنس نرو ماده این پرنده کاملاً با هم تفاوت دارندو رنگ پر آنها برحسب زیرگونه جنس و سن تغییر میکند. در جنس قرقاو لهای حقیقی ( اصیل )نرهای بالغ پروبال رنگین و پر زرق و برق و دمی دراز تر و سر و گردن آنها به رنگ سبز تیره براق است. در قرقاولهای ماده رنگ پرها نخودی تیره با لکه‌های قهوه‌ای و مشکی زیاد به رنگ محیط اطراف است که باعث میشود در دوران طولانی خوابیدن روی تخم‌ها و زمان پرورش جوجه‌ها از دید دشمنان پنهان بماند. قرقاولهای حقیقی از لحاظ اندازه وجثه تقریبا شبیه هم هستند ولی با توجه به نقطه زندگی و زیر گونه رنگ بدن چه در جنس نر چه در جنس ماده متفاوت میباشد .البته ترکیب وتعداد رنگ پر ها در قرقاول نر بسیار بیشتر است