کیفیت خواب بسیار مهم است، خواب می تواند از بیماری دمانس جلوگیری کند

ترجمه شده از مجله ی آلمانی زبان Frankfurter Algemein

نام نویسنده ی مقاله: Nicola von Lutterotti

مترجم: فریده فیضی درخشی

کارشناس ارشد روان­شناسی

افرادی که به طور ارثی، نوع خاصی از پروتئین APOE را دارند به احتمال بالایی مبتلا به بیماری آلزایمر – دمانس می شوند. علیرغم این امر ، یک خواب راحت و آرامش بخش می تواند مانع از بیماری شود. این موضوع ، نتیجه ی پژوهش دانشمندان کانادایی می باشد.

افرادی که بطور ارثی دارای  نوع خاصی از پروتئین به نام APOE هستند که در سوخت و ساز چربی دخالت دارد، بطور خیلی جدی در معرض تهدید بیماری آلزایمر–  دمانس قرار دارند. با این وجود یک خواب راحت می تواند از ابتلا به بیماری جلوگیری کرده و یا حداقل شروع آن را به تآخیر بیندازد.

این نتیجه ی تازه ترین  تحقیق اندرو لیم (1) از دانشگاه تورنتو- کانادا است.

افراد شرکت کننده در تحقیق 700 نفر مرد و زن  با معدل سنی 82 سال بوده و همه درخانه های خودشان زندگی می کردند( نه در آسایشگاه) و در زمان شرکت درپژوهش، هیچکدام مبتلا به دمانس نبودند. آزمایشات ژنتیکی نشان دادند که 150 نفر از شرکت کنندگان دارای ژن APOE هستند. همینطورژن الل اپسیلون 4 . طبق گزارش محققان در   JAMA Neurologyشماره ی 70 صفحه ی 1544 می بایست ظرف مدت شش سال تقریبا 100 نفر ازاین شرکت کنندگان به بیماری آلزایمر – دمانس مبتلا می شدند که از میان آنها 31 نفر دارای نوع نامناسب یا پرخطرژن  APOE بودند. تحقیقات تا کنون نشان داده اند که بطور آشکاری افراد مبتلا به آلزایمر قبل از ابتلا ، اکثرا شبها خیلی بد خوابیده و خواب راحتی نداشته اند.

تفاوت معنی­دار

این موضوع مربوط می شود به شرکت کنندگانی که دارای ژن پرخطر APOE  بودند: هرچقدر که، تعداد بیدارشدن های شبانه ی این افراد زیاد بودو به تبع آن خواب آرامش بخش و عمیقی نداشتند ، به همان اندازه هم ابتلا آنان به دمانس بیشتر بود. برعکس، شرکت کنندگانی که طول شب را راحت خوابیده و کمتر بیدار شده بودند مبتلا به دمانس نشدند و این تفاوت، بسیار بزرگ و معنی دار بود: بسته به اینکه شرکت کنندگان در تحقیق با ژن پرخطر در طول شب زیاد بیدار می شدند یا Andrew Lim(1) به ندرت، ،ریسک ابتلا به آلزایمر ، دو تا چهار برابر بیشتر از مردان و زنانی بود که ژن بدون خطر را داشتند. یعنی چنانچه افرادی با ژن پرخطر، شبها کمتر بیدار شوند و خواب راحتی داشته باشند و افرادی با ژن بی خطر، شبها مرتب بیدار شوند و خواب آرامش بخشی نداشته باشند احتمال ابتلا این افراد به آلزایمر – دمانس دو تا چهار برابر بیشتر ( از مردان و زنانی با ژن پرخطر و خواب آرامش بخش) است. همچنین افرادی که هیچیک از انواع ژن (چه پرخطر و چه بی خطر) دمانس را نداشته و الل اپسیلون 4 را داشتند، به هر نسبتی که شبها کمتر بیدار می شدند وخواب راحت داشتند، به همان نسبت هم   از نظر روانی،دارای  روحیه ای سالم تر و قوی تربودند.

با مطالعات کالبدشکافی که روی 200 نفر از درگذشتگان انجام شد، این تیم تحقیق به این نتیجه رسیدند که خواب بد موجب افزایش رسوبات آمیلوئید بتا و چیزهای دیگر در مغزمی شود که این رسوبات  با تولید پروتئین  مسبب بیماری آلزایمر، مرتبط است.

مادر

مادری دارم از جنس نسیم.او   نمونه وفاداری و فداکاری است مثل تمام مادران خاک پاک  وطنم   ، مادرم  تک دختر تاجر بزرگ شهرش بود دختری نازدانه که یازده  سال تک دختر بود وپس از آن خدا به او یک خواهر و یک برادر. داد واو نازدانه ی پدرش بود  در سن ۱۵ سالگی با پدرم که از خانواده ای اصیل و خان زاده بود ازدواج کرد قصه ی زندگی آنها بیشتر به داستان شباهت دارد حاصل این ازدواج ۷ فرزند است و مادرم همچون یک شیرزن همواره حامی و پشتیبان پدرم و ما فرزندانش بوداو دنیای هنر بود آشپزی ،شیرینی پزی ،بافتنی ،گلدوزی ،شماره دوزی و ....... انواع هنر را در حد استادی یاد داشت  و کمابیش به ما دخترانش نیز یاد داد اما هیچ کدام به هنرمندی او نشدیم مادرم بی نظیر بود اما افسوس که چند سالی است آلزایمر به سراغ این فرشته ی زندگی ام آمده و با وجود غمی که این بیماری در دل ما کاشته است ما شاهد معجزه ی عشق  شده ایم مادرم با وجودی که نام ما را فراموش کرده اما همچون گذشته با مهر به ما می نگرد و دوستمان دارد واز چشمانش عشق می بارد و از همه عجیب تر این که تنها کسی که در یادش مانده پدرم است و آلزایمر حتی نتوانسته عشق این اسوه ی فداکاری را نسبت به پدرم  از یاد او ببرد چند بیتی در مدح مادرم سروده ام کاش می دانست که بعد از خدا او وپدرم را می پرستم :

مادرم عشقت خدایی بود فراموشش نکن.                                   وسعت قلب تو دریایی فراموشش نکن                                 معبدم بود آن نگاه پرزمهر و با صفا                                خنده هایت موسیقییایی فراموشش نکن                         روح من گشته عجین با نغمه ی لالایی ات.                 بازخوان آن نغمه ی شیرین لالایی فراموشش نکن

  تو گل سر سبد فامیل بودی از هنر                                    بافتنی های قشنگ تو  تماشایی فراموشش نکن

   طعم خوبی داشت سوهن و نان نخودت                         بی نظیر بودی در کار   پذیرایی   فراموشش نکن

باقلواهایت که می گفتی زبان دارند مادر جان.                   نرم و شیرین بود و رویایی فراموشش نکن

می نشستی  در کنار آن سماور  عصرها یادش به خیر.          چای سر قوریت هماره  سهم بابایی فراموشش نکن

  عشق تو نسبت به بابا از کجا نشات گرفت                       که همیشه در دلت ماند ه به والایی فراموشش نکن

کاش می شد این فراموشی فراموشت شود                          مادرم تو مایه امید ماهایی فراموشش نکن                                           

چه کسانی به آلزایمر مبتلا می‌شوند؟

رئیس انجمن علوم اعصاب ایران گفت: آلزایمر بیماری تخریبی ماده خاکستری مغز است که سن شروع آن ۶۰ سالگی به بالا است و به صورت اختلال در حافظه شروع می‌شود در حال حاضر ۳۶ میلیون نفر در دنیا به آلزایمر مبتلا هستند.