فعل ،نهاد ، مفعول و مسند

فعل 

فعل کلمه ای است که انجام گرفتن کار یا رخ دادن حالتی را در یکی از زمان های سه گانه گذشته ، حال و آینده نشان می دهد . 

 در فعل چهار ویژگی از اهمیت بسیار برخوردار است :1- مفهوم انجان گرفتن کار یا حالت .  2- شخص . 3 - زمان .  4- مفرد و جمع  . 

فعل تام و ربطی

فعل هایی که انجام گرفتن کاری را نشان می دهند فعل های تام می گویند .

مثال :خوردند ، رفت .  شنیدند.

فعل هایی که معنی کاملی ندارند وفقط برای اثباط یا نفی چیزی به کار می روند فعل های ربطی می گویند. 

معروفترین آنها : است ،بود ، شد ،گشت ،گردید.

توجه : دو فعل "گشت و گردید" تنها در صورتی ربطی هستند که به معنای شدن باشند،در غیر این صورت فعل تام هستند . 

نهاد 

نهاد قسمتی ازجمله است که درباره ی آن خبری می دهیم.

نهاددو نوع است :                 1- نهادفاعلی       2-نهادغیرفاعلی (مسندَالیه)

نهاد فاعلی :برکننده ی کار  دلا لت  کند. مثال : مردم با تمام وجود جنگیدند.

نهاد غیرفاعلی (مسندَالیه):وقتی حالت یا صفتی را به نهاد نسبت دهیم. مثال :کودک گرسنه بود .

توجه : در جمله ای که فعل تام (غیرربطی ) دارند، نهاد فاعلی است ودر جمله ای که فعل ربطی دارند نهاد غیر فاعلی (مسندَالیه ) است.

مفعول 

مفعول کلمه ای است که کار بر روی آن واقع شده است .   مثال : مادرم را صدا کردم.

نشانه های مفعول : 1-  بدون نشانه . مثال : کتاب خریدم .  2- "حرف "را " بعد از مفعول . مثال :کتاب را خریدم . 3-حرف "ی" بعد از مفعول .مثال : کتابی خریدم .  4-  حرف " ی ، را "بعد از مفعول . مثال : کتابی را خریدم  .

روش تشخیص مفعول در جمله : هرگاه فعل جمله متعدی بود برای پیدا کردن مفعول از رابطه ی زیر استفاده می کنیم.

جه چیزی را یا چه کسی را + فعل ← مفعول 

مثال :پنجره را بستم .    چه چیزی را بستم ؟ پنجره : مفعول .

مسند  

صفت یا حالتی است که به کمک فعل های ربطی به نهاد نسبت داده می شود . 

خانه ام خراب شد .

روش پیدا کردن مسند : هرگاه فعل جمله ربطی بود ،مسند از رابطه ی زیر به دست می آید . 

نهاد + چی یا چگونه +  فعل ← مسند .    مثال : مریم گرسنه است .  مریم چگونه است ؟ گرسنه (مسند )