5- شعر محلی تربت؛ قطعه؛ سبوی کهنه؛ محمد قهرمان
برای بهتر خواندن شعرهای محلی و دیدن اعراب آن به طور کامل، خوب است از خط هما (b homa) استفاده کنید. دوستان عزیز برای دانلود خط هما کافی است روی آن کلیک کنید. این فایل‌های دانلود در سایت 4shared.com قرار دارد. اگر بر روی download کلیک کنید و پس از آن گزینه‌ی free download را انتخاب کنید، پس از باز کردن لینک دانلود جمله‌ای را می‌بینید که به انگلیسی نوشته است «اینجا کلیک کنید»، با کلیک بر روی کلمه‌ی اینجا (here) فایل دانلود خواهد شد. پس از دانلود فایلی با پسوند ttf در اختیار خواهید داشت که آنها را باید به داخل درایو c؛ پوشه‌ی windows؛ پوشه‌ی fonts انتقال دهید. (c:\windows\fonts) پس از انتقال، این خط (فونت) در رایانه‌ی شما قابل مشاهده خواهد بود.
برخی قطعه‌ها در کتاب ارزشمند خدی خدای خودم وجود دارد که استاد قهرمان در آن ضرب‌المثلی تربتی را منظوم کرده است اما در مقابل بعضی دیگر از قطعه‌ها وجود دارد که قابلیت ضرب‌المثل شدن را دارا هستند. من ابتدا گمان می‌کردم این مصرع دوبیت هم ضرب‌المثل منظوم شده است اما هر چه گشتم نتوانستم ضرب‌المثلی با این مضمون پیدا کنم. مصرع چهارم این دوبیت طوری مختصر و مفید و سهل و ممتنع است که به راستی می‌تواند به عنوان ضرب المثل مورد استفاده قرار بگیرد. دوستان خواننده که در این مورد اطلاعاتی دارند لطفا راهنمایی بفرمایند.
اِنداخت فِلَک اُوِر زِ جویِ کُهنَه
دِل‌سُختِه‌تَرُم کِرد ز خویِ کُهنَه
انداخت فلک آب را از جوی کهنه (روزگار آب را از جوی قدیمی برگرداند، آب را از جویی انداختن به معنی خارج کردن آب از آن جوی و هدایت آن به جوی دیگری است) / دل‌سوخته‌تر کرد مرا از کرت قدیمی (به واسطه‌ی این‌که روزگار آب را از جوی قدیمی به جوی جدید انداخت لذا کَرتِ قدیمی که از جوی قدیمی آب می‌گرفت خشک شد. خوی به معنی تکه‌ای زمین کشاورزی است باغچه مانند که دور آن کمی برجسته‌تر است به نحوی که آب در آن می‌ماند؛ هر خوی یا کرت از یک نقطه به جوی متصل است که می‌توانند به‌وسیله بستن و باز کردن برغ، که معمولا چند بیل خاک و خاشاک است، آب را به آن کرت وصل کنند و یا جدا کنند)
هِیْهاتَه که غَم از دِلِ پیرِ مُو بِرَه
خُب اُو نِمِتِرْوَه از سِوویِ کُهنَه
هیهات است (محال است) که غم از دل پیر من برود / خوب آب نمی‌تراواند (آب پس نمی‌دهد) سبوی قدیمی.
2/7/61
***