منجوق دانه های ریز از جنس شیشه و بلورکه بعنوان زیور و زینت روی لباس می دوزند. از این دوخت برای تزیین انواع :انواع تابلو های تزیینی،کیسه های پول،چنته،کیسه قلمدان،جای مهر،جای مسواک،وغیره استفاده می نمایند.منجوق دوزی بیشتر در شهر های :قزوین،آذربایجان غربی و شرقی،یزد،ااصفهان،وجنوب ایران رایج می باشد.
مواد اولیه:1-انواع منجوق ها-2-پارچه3-نخ4-سوزن5-تور شماره دوزی
گاه منجوق دوزی ها به همراه دیگر سوزن دوزی ها مثل گلدوزی با نخ ابریشم وپولک و مرواریدوسنگ وملیله وسرمه دوخته می شود.
در منجوق دوزی روش های دوخت متفاوتی وجود دارد
1
1–روش خطی:که بر روی خط ممتد یک ردیف منجوق دوخته می شود.
2-روش توپر:که برای سطح وسیع ردیف های منجوق در کنار یکدیگر دوخته می شود.
3-برگ دوزی:جهت دوخت سطح برگ ها به صورت جناغی.
-4-بست دوزی:جهت دوخت تابلواستفاده می گردد این یکی از روش های است که در دئخت روش خطی مورد استفاده قرار می گیرد ودر آن از دو سوزن نخ یکی جهت نخ کردن منجو ق ها و دیگری جهت بست زدن روی نخی که از میان منجوق ها گذشته است استفاده می گردد.این روش از استحکام زیادی بر خوردار نیست.به دوختی که امروزه از آن استفاده می شود دوباره دوزی نیز گفته می شود.به این ترتیب که منجوق ها دو بار به پارچه دوخته می شوندیعنی ابتدا چهار عدد منجوق را به سوزن گرفته ودر پارچه فرو می برندواز پشت پارچه سوزن را از وسط چهار عدد یعنی میان آن ها بیرون آورده و برای بار دوم از دو دانه ی آخر رد می کنند.
5 –برجسته دوزی:جهت برجسته نمودن منجوق دوزی تعداد منجوق ها را در سطح مورد دوخت بیشتر از اندازه می گیریم ویا این که زیر آن را برجسته نموده وسپس شروع به دوخت می کنیم .
شرابه دوزی
شرابه رشته ها و منگو له هایی که از کناره چیزی آویزان کنند.
1- شرابه دوزی ساده:که تنها با ردیف های منجوق ها به صورت ریشه ای به طول 2الی 10سانتی متر دوخته می شود.
2- شرابه دوزی الوان:در تک تک ریشه ها تنوع رنگ وجود دارد واستفاده از رنگ ها به طور یکسان در ریشه ها انجام می گیرد.
3- نوع ساده نقش دار:در این نوع شرابه دوزی جهت استفاده از رنگ ها از طرح های شطرنجی الوان استفاده می گرددو مطابق تعداد طرح مورد استفاده از رنگ های گونا گون استفاده می شود تا طرح مورد نظر بر روی شرابه دوزی پیاده شود.
4- نوع دالبری ساده :در این نوع شرابه دوزی انتهای ردیف آزاد نمی باشد بلکه دو سر آن به لبه پارچه تماس دارد.
5- دالبر های تقاطعی یا جفتی:در این نوع شرابه دوزی از میان هر دالبری که دوخته شده دالبر دیگری دوخته می شود.در دالبر تقاطعی منجوق هایی که در ردیف بعد دوخته می شود ممکن است هم رنگ یا از رنگ دیگر باشد
6- شرابه زیگزاگی:دراین نوع دوخت شرابه پس از بیرون آوردن سوزن از روی خط مورد نظر تعداد مشخصی از ملیله یا منجوق به سوزن گرفته سپس یک دانه را به نخ کشیده و دوباره به همان تعداد قبلی منجوق یا ملیله را به سوزن گرفته و بعد سوزن را در همان خط قبلی به پارچه فرو می برند.
7- شرابه زیگزاگی آویز دار دوبل :که در آن یک ردیف شرابه زیگزاگی آویزدار در میان ردیف قبلی دوخته می شود.
8- شرابه روی منگوله ی منجوق:ابتدا روی گلوله ی مروارید و یا چوبی و یا دانه ی تسبیح را منجوق دوزی می کنند به طوری که منجوق تمام سطح گلوله را بپوشاند.
موارد استفاده از انواع شرابه دوزی در تزیین پرده ونیز در قسمت های مختلف لباس مانند :دور گردن،روی سینه،مچ دست ولبه دامن کودکان می باشد.شهر های اصفهان ،قزوین،وبندر عباس از مراکز رایج شرابه دوزی هستند.